8 สาเหตุ ปากแห้งแตก แก้ด้วย 4 วิธีธรรมชาติ

8 สาเหตุ ปากแห้งแตก แก้ด้วย 4 วิธีธรรมชาติ

ปากแห้งแตก คือภาวะริมฝีปากขาดความชุ่มชื้น ตึง แห้ง ลอกเป็นขุย เป็นแผ่น หากเคลื่อนไหวริมฝีปากมากๆ ก็อาจแตกปริทำให้มีเลือดไหลซึมออกมา เมื่อหายแล้วอาจทิ้งรอยด่างดำและดูหมองคล้ำไม่สดใส

ทำไมริมฝีปากจึงแห้งแตกได้ง่าย

ริมฝีปากไม่มีต่อมไขมันช่วยสร้างน้ำมันเพื่อปกป้องเหมือนกับผิวหนังส่วนอื่นๆ ทั้งยังต้องสัมผัสกับอาหาร ตลอดจนสารเคมีต่างๆ นอกจากนั้นปัญหาสุขภาพและพฤติกรรมเคยตัวบางอย่างก็ส่งผลเสียได้เช่นกัน

ตัวการทำริมฝีปากแห้งแตก

อย่ามองข้ามของใช้หรือพฤติกรรมเล็กๆ น้อยๆ เพราะนั่นอาจเป็นสาเหตุที่แท้จริง

1. การดื่มน้ำน้อย

เป็นสาเหตุสำคัญอย่างหนึ่งที่ทำให้ริมฝีปากขาดความชุ่มชื้น เพราะบริเวณริมฝีปากจะสูญเสียน้ำหล่อเลี้ยงได้ง่าย

2. ลม ฟ้า อากาศ

อากาศร้อนลมแรงทำให้สูญเสียความชุ่มชื้น ขณะที่อากาศเย็นและแห้งอย่างในฤดูหนาวทำให้การไหลเวียนของเลือดไม่ดี แม้แต่คนที่นั่งทำงานในสำนักงานที่เปิดเครื่องปรับอากาศตลอดเวลา ก็มีริมฝีปากแห้งแตกได้เหมือนกัน

3. แสงแดด

การถูกแสงแดดเป็นเวลานานต่อเนื่องกัน หรือบ่อยครั้ง ทำให้ริมฝีปากสัมผัสกับรังสีอัลตราไวโอเลต (รังสียูวี) ซึ่งเป็นตัวทำลายความยืดหยุ่นของเซลล์ ทำให้ผิวสูญเสียความชุ่มชื้น เกิดรอยเหี่ยวย่น

4. ลิปสติกและลิปบาล์ม

ลิปสติกโดยเฉพาะที่มีคุณสมบัติทาติดทนนานอยู่ได้ทั้งวันอาจมีสี น้ำหอม ลาโนลิน (ที่ให้ความชุ่มชื้น) และสารกันบูดที่ทำให้เกิดอาการแพ้ แห้งแตกได้

ลิปบาล์มทั่วไปมีสารสำคัญที่เป็นตัวดูดความชื้นจากริมฝีปาก นี่เองที่ทำให้เราต้องทาลิปบาล์มอยู่บ่อยๆ หากใช้จนติดเป็นนิสัยหรือในระยะยาวอาจทำให้ริมฝีปากแตกแห้งมากขึ้น

5. ยาสีฟันและน้ำยาบ้วนปาก

การแห้งแตกอาจเกิดจากการแพ้ฟลูออไรด์ (ซึ่งพบได้น้อย) แพ้แอลกอฮอล์ สารที่ทำให้เกิดฟอง สารที่ให้ความสดชื่นหรือให้รสซ่าก็ได้

6. การเลียริมฝีปาก

วิธีนี้อาจทำให้รู้สึกว่าริมฝีปากหายแห้งได้ (ชั่วคราว) แต่เมื่อความชื้นจากน้ำลายระเหยหมดไป ริมฝีปากจะแห้งมากขึ้น เพราะเอนไซม์ที่ทำหน้าที่ช่วยย่อยอาหารในน้ำลายจะยิ่งรบกวนริมฝีปากให้แห้งมากยิ่งขึ้น

7. ภาวะขาดวิตามิน

คนที่ขาดวิตามินบี ริมฝีปากจะแตกง่ายกว่าคนทั่วไปเพราะวิตามินบีมีความสำคัญต่อผิวหนังและเยื่อบุต่างๆ

8. อาการร้อนใน

เมื่อมีอาการร้อนใน ริมฝีปากมักแห้งแตก ซึ่งอาจมีแผลในปากเกิดร่วมด้วยก็ได้

ตัดปัญหาที่ต้นเหตุหลังสำรวจตัวเองจนได้คำตอบของต้นตอปัญหาแล้ว ขั้นแรกต้องลองปฏิบัติตาม

วิธีดูแลตัวเองแบบง่ายๆ เพื่อหยุดอาการปากแตก

ดื่มน้ำให้เพียงพอ

ที่จะหล่อเลี้ยงให้ความชุ่มชื้นแก่ทุกส่วนของผิวหนัง ซึ่งรวมถึงริมฝีปากแห้งๆ ของเราด้วย ข้อนี้สำคัญมาก โดยเฉพาะคุณๆ ที่อายุเริ่มมากขึ้นเพราะเซลล์ในร่างกายจะเก็บความชุ่มชื้นได้น้อยลง

หลีกเลี่ยงแสงแดด

ทำได้สารพัดวิธี ไม่ว่าจะกางร่ม ใส่หมวก หรือใช้ผ้าคลุมก็ได้ เลือกใช้กันได้ตามความสะดวกและความเหมาะสม

เพิ่มความชื้นภายในห้อง

แนะนำให้วางน้ำสักแก้วไว้ใกล้ๆ เครื่องปรับอากาศ (ถ้าทำได้) เพื่อเพิ่มความชื้นในห้อง

เปลี่ยนลิปสติก

เลือกใช้สีอ่อนๆ เนื่องจากจะมีปริมาณของสีน้อยกว่าลิปสติกสีเข้ม โอกาสแพ้จะได้น้อยลง หรือรุนแรงน้อยกว่า ส่วนลิปบาล์มนั้นไม่ควรทาอยู่ตลอดเวลา

เปลี่ยนยาสีฟัน

เป็นยาสีฟันสมุนไพร ฟองน้อยลง รสอ่อน หรือลองเปลี่ยนมาใช้ยาสีฟันเด็ก หรือก่อนแปรงฟันอาจทาปิโตรเลียมเจลลี่เคลือบริมฝีปากเพื่อป้องกันการระคายเคือง

อย่าเลียริมฝีปาก

ต้องยอมรับว่าข้อนี้อาจจะทำยากสักหน่อย แต่ควรระวังตัวเองไม่ให้เผลอบ่อยๆ เพื่อไม่ให้ปากแห้งแตกยิ่งขึ้น

รับประทานอาหารที่อุดมด้วยวิตามินบี

อย่างธัญพืชไม่ขัดขาว เช่นข้าวกล้อง ผักใบเขียว เช่น ผักโขม บรอกโคลี คะน้า และถั่วเปลือกแข็ง เช่นพวกเมล็ดอัลมอนด์ ถั่วลิสง มะม่วงหิมพานต์

ระหว่างนี้ควรฟื้นฟูรักษาริมฝีปากด้วยสมุนไพรควบคู่กันไปด้วย

สมุนไพรคืนความนุ่มชุ่มชื้น

1. น้ำมันมะกอก ทาบางๆ ที่ริมฝีปาก จะทำหน้าที่เสมือนแผ่นฟิล์มธรรมชาติ ช่วยปกป้องผิวไม่ให้สูญเสียน้ำหล่อเลี้ยงไป บรรเทาอาการแห้งตึงและเจ็บ ริมฝีปากจะรู้สึกสบายและนุ่มขึ้น นอกจากนี้ วิตามินอี วิตามินเอในน้ำมันมะกอกยังช่วยป้องกันการทำลายจากแสงแดดและอนุมูลอิสระได้ดีอีกด้วย

2. น้ำผึ้ง ทาน้ำผึ้งบางๆ จะช่วยคืนความชุ่มชื้นนุ่มนวลให้ริมฝีปาก สารแอนติออกซิแดนท์ในน้ำผึ้งช่วยชะลอความเสื่อมของเซลล์ได้ อุดมด้วยสารฆ่าเชื้อและป้องกันการติดเชื้อ ในกรณีที่ปากแตกมาก ช่วยให้ไม่เกิดการอักเสบและช่วยสมานแผลให้หายเร็ว

3. ใบของต้นเปล้า เลือกใช้ใบเล็กหรือใบใหญ่ก็ได้ สัก 2 – 3 ใบ เด็ดให้ก้านติดมาด้วย จะได้น้ำยางใสๆ ไหลออกมา เอายางนั้นมาแต้มที่แผลริมฝีปากวันละ 2 – 3 ครั้ง สัก 4 – 5 วัน

4. น้ำตะไคร้หอม มีสรรพคุณแก้ร้อนในกระหายน้ำ ต้มจิบแทนน้ำ ช่วยแก้ริมฝีปากแห้งแตกได้ ไม่ถึงอาทิตย์ก็ได้เจอนุ่นกับรอยยิ้มที่ฉีกกว้างมาแต่ไกล เหมือนจะอวดว่า ฉันหายแล้วนะŽ

สูตรพอกริมฝีปากลดเลือนริ้วรอยด่างดำ

บดเนื้อมะละกอสุกให้ละเอียด นำมาพอกให้ทั่วริมฝีปากและผิวรอบขอบปาก ทิ้งไว้ประมาณ 10 นาที ล้างออกด้วยน้ำสะอาด ทาน้ำมันมะกอกตาม เอนไซม์ในมะละกอสุกและวิตามินอีของน้ำมันมะกอกจะช่วยลดเลือนริ้วรอยได้

คอลัมน์โรคภัยใกล้ตัว นิตยสารชีวจิต ฉบับ 203 (16 มีนาคม 2550)

บทความน่าสนใจอื่นๆ

ถึงเวลาเปิดช่อง ปาก …เล่าเรื่องปากป่วย

ซับน้ำลาย แก้ปากนกกระจอก

กำจัด กลิ่นปาก ให้หายเหม็นด้วยอาหาร