กฎ 5 วิ อาหารตกพื้น เก็บกินได้จริงหรือ?

อาหารตกพื้น กินได้ไหม?

เรื่องนี้เกิดจากคำพูดที่เรามักได้ยินกันว่า “ อาหารตกพื้น กินไม่ได้ เชื้อโรคเยอะ” ตามที่พ่อแม่และหลายๆ คนบอก …แต่เอางี้! เรามาฟังผลการวิจัยอธิบายเรื่องนี้กันดีกว่านะคะ

เมื่ออาหารตกพื้น ถ้าเป็นคุณจะหยิบขึ้นมากินกันอีกไหม แล้วจะปลอดภัยหรืเปล่าถ้าหยิบขึ้นมากินภายใน 5 วินาที

ต้นเหตุของความเชื่อ อาหาร ตกพื้น

จากมายคติความเชื่อแบบเก่าที่บอกว่า “เมื่ออาหาร ตกพื้นถ้าเรารีบหยิบขึ้นมา จะไม่ปนเปื้นความสกปรกและเชื้อโรค” เรามาดูกันนะครับถ้าในแง่ของวิทยาศาสตร์และการวิจัยด้านอาหาร เมื่ออาหาร ตกพื้นแล้วจะปนเปื้อนเชื่อโรคหรือไม่ กินเข้าไปแล้วจะเกิดอาการอาหารเป็นพิษหรือไม่

หากย้อนกลับไปถึงต้นตอของการอ้างกฏ 5 วินาทีในการหยิบอาหารกิน ซึ่งอาจจะเป็นเรื่องยากไปหน่อย  แต่ในปี 2003 มีรายงานวิจัยพบว่า ผู้หญิง 70 เปอร์เซ็นต์ และผู้ชาย 56 เปอร์เซ็นต์ มีความคุ้นเคยกับกฏ 5 วินาทีนี้ดี แสดงว่าผู้หญิงมีแน้วโน้มที่จะหยิบอาหารมากินหลังจากตกพื้นมากกว่าผู้ชาย

ข้อพิสูจน์ความเชื่อ

รายงานการวิจัยที่เก่าแก่ที่สุดที่พยายามพิสูจน์กฏ 5 วินาที คือ งานทดลองของ จิลเลียน คลาร์ก นักเรียนมัธยมปลายที่เข้าร่วมฝึกงานกับนักวิจัยมหาวิทยาลัยอิลลินอยด์ โดยการทดลองวางอาหารบนพื้นที่มีเชื้อแบคทีเรียในเวลาที่แตกต่างกัน ผลการทดลองพบว่า ขนมเจลลี่หมีและคุกกี้ปนเปื้อนเชื้อแบคทีเรียในเวลา 5 วินาที แต่ในรายงานวิจัยไม่ได้ระบุถึงชนิดของเชื้อแบคทีเรียที่ปนเปื้อน

และในปี 2007 งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยเคลมสัน ประเทศสหรัฐอเมริกา รายงานว่า ปริมาณของเชื้อแบคทีเรียที่ปนเปื้อนในอาหารที่วางทิ้งไว้ในเวลาที่แตกต่างกันนั้น มีปริมาณมากน้อยแค่ไหน ไม่ได้ขึ้นอยู่กับระยะเวลาของอาหารที่วางไว้บนพื้นผิวที่ปนเปื้อนเชื้อ ฉะนั้นไม่ว่าจะระยะเวลาเท่าไร เป็นวินาทีหรือนาที การปนเปื้อนเชื้อก็เกิดขึ้นทั้งหมด และจะลดลงได้ก็ต่อเมื่อเริ่มต้นการฉีดวัคซีน

นอกจากนี้ยังพบว่าพื้นที่ผิวแต่ละชนิดยังสามารถพบการปนเปื้อนของเชื้อที่แตกต่างกัน เช่น บนพรมมีพื้นที่ผิวน้อยกว่าที่จะสัมผัสกับอาหารมากกว่าพื้นไม้หรือกระเบื้อง กล่าวคือ หากพื้นพรมมีเชื้อซาโมเนลลา พบว่ามีอากาสน้อยกว่า 1 เปอร์เซ็นต์ที่อาหารจะปนเปื้อนเชื้อ แต่บนพื้นไม้และกระเบื้องมีโอกาสมากถึง 48-70 เปอร์เซ็นต์ ที่เชื้อแบคทีเรียจะปนเปื้อน

คลิกเพื่ออ่านต่อหน้าถัดไป

ควรกินอาหารที่ตกพื้นหรือไม่

จากมุมมองเรื่องความปลอดภัยของอาหาร  ถ้ามีเชื้อโรคจำนวนล้านเซลล์หรือมากว่านั้นบนพื้น พบว่า เพียงแค่ 0.1 เปอร์เซ็นต์ก็เพียงพอจะทำให้ป่วยได้ นอกจากนี้เชื้อแบคทีเรียบางชนิดมีความรุนแรงมาก เพียงแค่ระยะเวลาสั้นๆก็ทำให้ป่วยได้เช่นกัน เช่น เชื้ออีโคไลจำนวน 10 เซลล์หรือน้อยกว่านี้ สามารถทำให้ป่วยอย่างรุนแรงและเสียชีวิตได้ โดยเฉพาะคนที่มีภูมิต้านทานที่อ่อนแอ แต่ในทางตรงกันข้ามก็มีโอกาสน้อยมากที่จะพบเชื้อแบคทีเรียอีโคไลปนเปื้อนบนพื้น

นอกจากนี้แล้วเชื้อแบคทีเรียยังสามารถพบได้ทุกที่ ไม่ใช่เพียงบนพื้นที่อาจสัมผัสอาหาร อาจปนเปื้อนติดต่อได้ตลอดเวลา เช่น การไอ จาม หรือการสัมผัส จับมือ ย่อมทำให้ติดเชื้อได้เช่นกัน

ดังนั้น สามัญสำนึกของตัวเราเองเป็นงานวิจัยที่ดีที่สุด ที่คอยบอกว่าสิ่งไหนดี หรือไม่ดี เช่นล้างมือก่อนกินอาหาร ทำความสะอาดช้อน ชาม หรือพื้นห้องให้สะอาดอยู่ตลอดเวลา ก็สามารถป้องกันการปนเปื้อนของแบคทีเรียได้

ข้อมูลเรื่อง “กฎ 5 วิ อาหารตกพื้น เก็บกินได้จริงหรือ?” เขียนโดยชารีฟ